Καταγραφές και Εθνογραφία
Στα 22 χρόνια ζωής που μετρά το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης έχει καταφέρει να συγκεντρώσει έναν ανεκτίμητο θυσαυρό.
Λίγα λόγια από την πρόεδρο του Μουσείου
Το Δώρο για μένα ήταν οι αφηγήσεις των ανθρώπων της Θράκης. Η ίδρυση του Ε.Μ.Θ. η αποδοχή και η ανταπόδοση. Το EMΘ είναι προϊόν ανθρώπινων σχέσεων και κοινωνικών δεσμών, που δίνουν στη ζωή νέο νόημα. και εξακολουθούν να το τρέφουν για να ζει, ως τόπος μνήμης και μάθησης, που τρέφεται και τροφοδοτεί την κοινότητα. Καθημερινά ανοίγουμε την γυάλινη πόρτα του Μουσείου κρατώντας το σφυρηλατημένο σιδερένιο πόμολο, δώρο εξαίρετου τεχνίτη συμπολίτη μας, ενώ στον αγιασμό των εγκαινίων του ΕΜΘ ο ξύλινος σταυρός του 1900 που χρησιμοποιήθηκε ήταν δωρεά του ιερέα του Ορτακίου (Ivailovgrad). Δύο αντικείμενα συμβολικά και πραγματικά, που σηματοδοτούν την φιλοσοφία και την σχέση του Μουσείου με την κοινωνία, την μνήμη της οποίας στεγάζει γι’ αυτό και ανήκει σ’ αυτήν και παραμένει ανοιχτό για αυτήν.
Αγγελική Γιαννακίδου
Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους εκείνους που σημαδεύτηκαν από τις πικρές αναμνήσεις της εγκατάλειψης των σπιτιών τους για το άγνωστο, αυτούς που προσπάθησαν να καλλιεργήσουν τη γη τους, τους ανθρώπους που γνώρισα στις ατελείωτες βόλτες μου στα χωριά της Θράκης. Θέλω να τους ευχαριστήσω για τις συζητήσεις για το χθες και το τώρα, τα χαμένα μπερεκέτια και τις προσφυγιές που έγιναν μια περίληψη ιστορίας. Να τους ευχαριστήσω για τις ατέλειωτες κουβέντες – μικρά σχολεία, που με μόρφωναν και με διαμόρφωναν και τελικά με οδήγησαν σε ένα αποτέλεσμα που με προσδιόρισε. Θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς όλους όσους μοιράστηκαν μαζί μας διηγήσεις, αναφορές, και θρυματισμένες μνήμες της μεγάλης ιστορίας ή της ατομικής, που άλλοτε μαρτυρούσαν αυθόρμητα και άλλοτε αποσιωπούσαν, με το βλέμμα καρφωμένο στον ορίζοντα μακρυά πέρα από το ποτάμι. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους όσους βασίζονται στο έργο του Μουσείου και συμβάλλουν στον εμπλουτισμό της συλλογής του, δωρίζοντας βιβλία, ρούχα, κοστούμια, όπλα, κοσμήματα, εργαλεία, σκεύη και στοιχεία, δικαιολογώντας και νομιμοποιώντας τις επιλογές τους. Όλους όσους μας δώρισαν μικροπράγματα, σπαράγματα που έφεραν ως πρόσφυγες στην καινούργια πατρίδα,που κουβαλούσαν «ασήμαντες» ιστορίες προσωπικές η συλλογικές , μυρωδιές, εικόνες και ήχους του γενέθλιου τόπου
Όλους όσους μας εμπιστεύθηκαν πράγματα καθημερινά, ταπεινά η πολυτελή εξ ίσου σημαντικά, που έκρυβαν ιστορίες για μάτια που είδαν πολλά, για κόρφους που κρατούσαν στοργικά παιδιά αλλά και ζέσταιναν τον σπόρο του μεταξιού, για χέρια που όργωναν και έσπερναν, τρυγούσαν και κλάδευαν, ζύμωναν, ύφαιναν, που κατείχαν διαδικασίες και τεχνικές, στις οποίες αναγνωρίζαμε τα αρχέτυπα του πολιτισμού μας.
Βιβλιοθήκη
Το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του πολιτισμού και ανταποκρίνεται στην ανθρώπινη ανάγκη για διαφύλαξη της ιστορικής μνήμης και της πολιτιστικής κληρονομιάς, με την ανάπτυξη ενός σημαντικού βιβλίου, φυλλαδίου και οπτικοακουστικής συλλογής, που απεικονίζει την πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής και βοηθώντας στη διάδοσή του.
Στα 21 χρόνια λειτουργίας της, η βιβλιοθήκη καλύπτει όλο το φάσμα της ανθρώπινης γνώσης, δίνοντας έμφαση στην τοπική και λαϊκή παράδοση, τη λαογραφία και την αρχαιολογία. Τα ιστορικά βιβλία και μελέτες που καταγράφουν την τοπική ιστορία από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, αποτελούν τον πυρήνα της συλλογής. Η εγκυκλοπαιδική γνώση είναι διαθέσιμη για την κάλυψη εκπαιδευτικών και ερευνητικών αναγκών καθώς και την εκτέλεση εργασιών και έργων.
Η συλλογή της βιβλιοθήκης ανανεώνεται συνεχώς. Μέρος του έντυπου υλικού εκδίδεται από το ΕΜΘ, μετρώντας 5000 τόμους και 25 επιστημονικά περιοδικά.
Ειδικότερα, η συλλογή της βιβλιοθήκης περιλαμβάνει τα ακόλουθα θεματικά πεδία:
- Ελληνικά και ξενόγλωσσα βιβλία με διάφορα θέματα
- Ιστορικά βιβλία και διατριβές διαφορετικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων
- Τοπικές εκδόσεις, βιβλία και επιστημονικά περιοδικά
- Σπάνια έγγραφα και δημοσιεύσεις
- Πληροφοριακό υλικό (εγκυκλοπαίδειες, λεξικά, χάρτες, οδηγοί, βιβλιογραφίες)
- Ελληνικά και ξενόγλωσσα μυθιστορήματα
- Βιβλία προσχολικής ηλικίας, παιδική λογοτεχνία, νεανικά μυθιστορήματα
- Συλλογή με παραμύθια
- Συλλογή με ποιήματα
Η συλλογή συμπληρώνεται από οπτικοακουστικό υλικό που περιλαμβάνει ταινίες, ντοκιμαντέρ, DVD, CD.
Προκειμένου να ανανεώσει και να ενημερώσει τη βιβλιοθήκη με τη χρήση νέας τεχνολογίας, το Μουσείο πρόκειται να εισαγάγει ένα νέο πρόγραμμα (KOHA 3.2). ένα σύστημα διαχείρισης βιβλιοθήκης ανοιχτού κώδικα που παρέχει πλήρη αυτοματοποίηση βιβλιοθήκης και πλήρη διαθεσιμότητα βιβλιογραφίας μέσω του Καταλόγου Ανοιχτής Πρόσβασης (OPAC). Οι επισκέπτες της ψηφιακής βιβλιοθήκης θα μπορούν να αναζητήσουν και να περιηγηθούν στο ψηφιακό υλικό συγκεντρώνοντας όλες τις πληροφορίες που τους ενδιαφέρουν με δυνατότητα έκπτωσης.
Ο κύριος τρόπος οργάνωσης της βιβλιοθήκης είναι η τήρηση των καθολικών κανόνων της βιβλιοθήκης. Η περιγραφική καταλογογράφηση του υλικού της βιβλιοθήκης γίνεται με βάση τους αγγλοαμερικανικούς κανόνες καταλογογράφησης, 2 nd rev, ed. Η θεματική ευρετηρίαση γίνεται από τον Κατάλογο Θεματικών Επικεφαλίδων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος και τον Κατάλογο Θεματικών Επικεφαλίδων Sears, όλα μεταφρασμένα και προσαρμοσμένα στην ελληνική γλώσσα. Στη συνέχεια εφαρμόζεται το σύστημα δεκαδικής ταξινόμησης (Dewey Decimal Classification) για σκοπούς ταξινόμησης.
Για την ολοκλήρωση αυτής της προσπάθειας, μελλοντικός μας στόχος είναι η πλήρης ψηφιοποίηση της συλλογής της βιβλιοθήκης, με τη δημιουργία ηλεκτρονικού Καταλόγου Ανοικτής Πρόσβασης (e-OPAC). Το υλικό της βιβλιοθήκης διατίθεται μόνο στους χώρους του Μουσείου, καθώς δεν είναι δυνατός ο δανεισμός.
Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά
Από την συνεργασία της Αγγελικής Γιαννακίδου Ιδρύτριας του Ε.Μ.Θ. ,της Μακρίνας Τσαγιανίδου απόφοιτος του Ιστορίας Εθνολογίας του Δ.Π.Θ., με τους κατά τόπους εθνοτοπικούς συλλόγους, αλλά και τους, Δημήτριο Σπανό απόφοιτο του τμήματος Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής και τον Ιωάννη Μυλωνέλη Υπ. Δ. Α.Π.Θ.