Πρόσφυγες της Ανατολής, Μετανάστες στη Δύση

Δελτίο ταυτότητας πρόσφυγα

Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η περιοδική έκθεση του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης  Πρόσφυγες της Ανατολής, Μετανάστες στη Δύση, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης στην Αθήνα. Το ενδιαφέρον του κοινού για την Θράκη και τις ιστορίες της μεγάλο. Αυτό τροφοδοτεί τη σκέψη μας για νέες δράσεις και τρόπους για την προβολή της ιστορίας και της κοινωνικής γεωγραφίας της Θράκης.

Τα εγκαίνια πραγματοποίησε, ο κ. Γεώργιος Πρεβελάκης, Ομότιμος Καθηγητής γεωγραφίας και γεωπολιτικής, Πανεπιστήμιο Panthéon-Sorbonne (Paris 1) και πρώην Πρέσβης.  Η κ. Ντόρα Βυζοβίτου διάβασε τον χαιρετισμό της κ. Αικατερίνης Τζιτζικώστα, Προέδρου της Ελληνικής  Εθνικής Επιτροπής της UNESCO και μίλησαν ο κ. Άγγελος Παληκίδης, Καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας Εθνολογίας του Δ.Π.Θ. και η κ. Αγγελικη Γιαννακίδου Ιδρύτρια του Ε.Μ.Θ.

Απόδειξη πληρωμής της επιτροπής αποκατάστασης προσφύγων του 1927 έναντι στεγαστικού δανείου που λάμβαναν οι πρόσφυγες της Ανατολής
Απόδειξη πληρωμής της επιτροπής αποκατάστασης προσφύγων του 1927

Πρόκειται για μία έκθεση με τεκμήρια, αντικείμενα, φωτογραφίες, αρχειακό και ενδυματολογικό υλικό του Ε.Μ.Θ. απο τον προσφυγικό κόσμο της Θράκης, ο οποίος μετά τον εκτοπισμό από την Ανατολική Θράκη και την εγκατάσταση στη “νέα πατρίδα” το 1922, οδηγήθηκε στη μετανάστευση. Το προσφυγικό τραύμα αιμορραγούσε ξανά, όταν μετά τον πόλεμο τα παιδιά των προσφύγων άφηναν πίσω την ψυχή τους, για να ξαναστήσουν μια νέα ζωή στα ορυχεία του Βελγίου και στα εργοστάσια της Γερμανίας.

Η έκθεση ήταν αφιερωμένη στη μνήμη εκείνων που από πρόσφυγες έγιναν Ακρίτες, άγρυπνοι φρουροί των συνόρων και ξανάγιναν μετανάστες.

Στον εκθεσιακό χώρο παρουσιάστηκε και το Οδοιπορικό μνήμης στην Ανατολική Θράκη. Ένα οδοιπορικό καλλιτεχνικής φωτογραφίας με τον φακό του Μιχάλη Παππά και την ενδυματολογική και ερευνητική επιμέλεια της Αγγέλας Γιαννακίδου μέσα από την συλλογή του ΕΜΘ.

Ρούχα συνυφασμένα με το πολιτιστικό φορτίο των ανθρώπων και των χώρων που εγκατέλειψαν στην Ανατολική Θράκη, συνομιλούν και φωτογραφίζονται μέσα σε ετερόκλητα σημερινά τοπία, σε τέσσερις τόπους-σταθμούς της ιστορίας και της συλλογικής μας μνήμης: Αδριανούπολη (Edirne), Σαράντα Εκκλησιές (Κirkiarelli), Βιζύη (Vize), Μήδεια (Κiyikoy).

Μετανάστες από το Ν. Έβρου σε επιβατική αμαξοστοιχία των γερμανικών σιδηροδρόμων (DB)

Συντελεστές της έκθεσης

  • Επιμέλεια έκθεσης: Αγγελική Γιαννακίδου
  • Επιστημονική επιμέλεια: Άγγελος Παληκίδης
  • Κείμενα έκθεσης:
  • Άγγελος Παληκίδης
  • Αγγελική Γιαννακίδου
  • Τεχνική επιμέλεια έκθεσης: Ορφέας Γιαννακίδης
  • Καλλιτεχνική φωτογραφία: Μιχάλης Παππάς
  • Μουσική: Samuel Tschudin
  • Υποστήριξη:
  • ΙΔΡΥΜΑ ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ
  • ΙΔΡΥΜΑ Λ. ΒΟΥΔΟΥΡΗ

Χαιρετισμός κυρίας Αικατερίνης Τζιτζικώστα, Προέδρου της Ελληνικής  
Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO

Εκλεκτοί φίλοι και προσκεκλημένοι,

Είναι ιδιαίτερη τιμή να χαιρετίζω σήμερα, με την ιδιότητά μου ως Πρόεδρος της Ελληνικής
Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO, τα εγκαίνια της Έκθεσης με θέμα «Πρόσφυγες της Ανατολής, μετανάστες στη Δύση», που διοργανώνει το Εθνολογικό Μουσείο Θράκης και τελεί υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO.

Η Έκθεση, μέσα από κειμήλια, έγγραφα, φωτογραφικό και ενδυματολογικό υλικό, επιχειρεί να ανασυνθέσει την ιστορία της ζωής και του βίαιου εκτοπισμού των Ελλήνων της Ανατολικής Θράκης το 1922, καθώς και της μετέπειτα μετανάστευσης των παιδιών τους, για βιοποριστικούς λόγους, στη Δυτική Ευρώπη.

Οι σύγχρονες ανθρωπιστικές κρίσεις, ή όπως η UNESCO τις ονομάζει «κοινωνικοί μετασχηματισμοί», στο επίκεντρο των οποίων βρίσκεται το μεταναστευτικό και το προσφυγικό, είναι διαχρονικά φαινόμενα, που συντελούν στην μορφοποίηση των κρατών, αλλά και του παγκόσμιου ιστού, εμπλουτίζοντας τον με διαρκή κίνηση και αλλαγή, γι’ αυτό και βρίσκονται στην καρδιά της αποστολής του διεθνούς οργανισμού.

Οι μετακινήσεις πληθυσμών εξαιτίας πολέμων ή βιοποριστικής ανάγκης έρχονται να υπογραμμίσουν περίτρανα τη σημασία της συνεργασίας, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της προσέγγισης των πολιτισμών και του διαπολιτισμικού διαλόγου.

Η Ελληνική Εθνική Επιτροπή για την UNESCO έθεσε υπό την αιγίδα της την εν λόγω Έκθεση, καθώς προωθεί, όχι μόνο την ιστορική μνήμη και την αυτογνωσία, αλλά και τη σημασία της ενίσχυσης μιας κουλτούρας σεβασμού και όσμωσης των πολιτισμών και κατ’ επέκταση ειρηνικής συνύπαρξής τους.

Η κυρία Αγγέλα Γιαννακίδου, που έχουμε την τιμή να αποτελεί μέλος της ευρύτερης οικογένειας της UNESCO καθώς είναι Προέδρος της νεοσύστατης Επιτροπής μας για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά, πάντα μας συγκινεί με τον πηγαίο ενθουσιασμό και το ασίγαστο πάθος της να μην αφήσει τα χνάρια του Ελληνισμού μέσα και έξω από τα στενά γεωγραφικά του όρια του να ξεχαστούν.

Θέτοντας υπό την αιγίδα μας την εν λόγω Έκθεση, υπογραμμίζουμε πως η UNESCO προωθεί και αξιοποιεί τα στοιχεία εκείνα που ενώνουν τους λαούς προς όφελος της παγκόσμιας κοινότητας μέσω ενός ανοιχτού, ουσιαστικού διαλόγου που οφείλει να βασίζεται στο σεβασμό των αξιών κάθε πολισμού, στην τήρηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, στην αλληλεγγύη και την επικοινωνία.

Είναι τιμή και χαρά μας να στηρίζουμε αυτή την πρωτοβουλία, που προετοιμάστηκε με κόπο και γνώση και παρουσιάζεται σήμερα στο Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης» με τη συμβολή της πάντα δραστήριας και αεικίνητης Προέδρου του Δ.Σ. και Γενικής Διευθύντριας του, της κας
Ξένιας Καλδάρα, η οποία έχουμε την τιμή να αποτελεί επίσης ένα σημαντικό μέλος της ίδιας Επιτροπής για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά. Η εν λόγω Επιτροπή, που απαρτίζεται από διακεκριμένους στον τομέα τους εμπειρογνώμονες, πρόκειται πολύ σύντομα να παρουσιάσει το στρατηγκό της σχεδιασμό για την επόμενη διετία τόσο στα Κεντρικά Γραφεία του Οργανισμού στο Παρίσι, όσο και στην Αθήνα σε εκδήλωση που θα λάβει χώρα στο Υπουργείο Εξωτερικών.

Αγαπητή κα Γιαννακίδου,

Κλείνοντας, θα ήθελα να σας συγχαρώ και να σας ευχαριστήσω και πάλι θερμά γιατί μέσα από το έργο σας κρατάτε ζωντανό τον πολιτισμό και την προσφορά των Ελλήνων και μας μαθαίνετε να αγκαλιάζουμε την αλλαγή και την ενσωμάτωση κάθε νέου στοιχείου στο παζλ ενός ξεχωριστού μωσαϊκού, που είναι ο κόσμος μας.

Φιλοξενία έκθεσης:

Michael Kakogiannis Foundation LOGO

Υπό την αιγίδα:

UNESCO greece logo

Με την υποστήριξη:

Με την υποστήριξη:

Η έκθεση πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος: Πρόσφυγες της Ανατολής, Μετανάστες στη Δύση