1 – Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα Σοφικού Ν Έβρου

Χριστούγεννα Χριστούγεννα τώρα Χριστός γιννιώτι γιννιώτι κι βαφτίζιτι στου μέλι κι στον γάλα.
Του μέλι του τρώει η αρχουντιά του γάλα οι αφιντάδες κι τα κιρουσταλάιματα*
στουν Άγιου Κουσταντίνου. Να σας βοηθάει Ιησούς Χριστός
να πούμι κι τουν αφέντη. Αφέντη μ’ κι ν’ αφιντούλη μου πέντι φουρές αφέντη στην τάβλα κι ν’ απού κάθισι χρυσή καντήλα καίει. Κι αν βάλεις λάδι κι κιρί φέγγει την αφιντιά σου κι αν βάλεις κι περισσότερου θα φέγγει ολούν τους κόσμου.

Καταγραφή: Δημήτριος Σπανός

Σημειώσεις:

Γιννιώτι: γεννάται, κιρουσταλάιματα: τα κεριά που λιώνουν καθώς καίγονται, τάβλα: χαμηλό ξύλινο τραπέζι.
Το τραγούδι αυτό είναι το κύριο κάλαντο του Σοφικού, μαζί με το πρώτο παίνεμα για τον αφέντη, το νοικοκύρη. Το βράδυ της παραμονής Χριστουγέννων στο Νέο Κωστί τραγουδιόταν μόνο το συγκεκριμένο κομμάτι από αγόρια εφηβικής ηλικίας, ενώ στο Νέο Λιλή συμπεριλαμβανόταν στο γονιμικού χαρακτήρα δρώμενο της «Κουρτουπούλας»
Ο οικισμός Σοφικού προέκυψε από την συνένωση των δύο προσφυγικών συνοικισμών Νέο Κωστί και Νέο Λιλι
Το ίδιο τραγούδι και το δρώμενο της Κορτοιπούλας το συναντάμαι στο Φυλακτό της επαρχίας Σουφλίου, όπου στο δρώμενο περιλαμβάνονται πέρα από «καλαντισμούς» και μεταμφιέσεις. Στο Ισάακιο Διδυμοτείχου εντοπίζεται με την ονομασία «Πουρπούρος», με αντίστοιχο περιεχόμενο σε γενικές γραμμές. Η «Κουρτουπούλα», είναι ένας άνδρας μεταμφιεσμένος σε γυναίκα, ο οποίος είναι κακοντυμένος με τη γυναικεία φορεσιά του χωριού και ο «Πουρπούρας» είναι ένας άνδρας ζωόμορφα μεταμφιεσμένος με φαλλικά και υπερφυσικά «γονιμικά σύμβολα», που είναι ο άνδρας ή ο προστάτης της «Κουρτουπούλας»