Α΄Ψυχοσάββατο

Τα Ψυχοσάββατα κατέχουν κεντρική θέση στη λατρευτική ζωή της Θράκης. Μετά την Κυριακή του Ασώτου, το Σάββατο της Τυρινής, λέγεται «Σάββατον των ψυχών» ή «Ψυχοσάββατον», διότι κατ’ αυτό η αγία μας εκκλησία τελεί μνημόσυνα υπέρ πάντων των κεκοιμημένων. Στη Σαμοθράκη όλη την εβδομάδα της τυρινής μαγειρεύουν «φλουμάρια» (χυλοπίτες) με βούτυρο και ρίγανη. Δίνουν στους φτωχούς «σχώργ΄ου» για «τσααπιθαμέν΄» «μακαόνις», πρός τιμή των μακάρων όπως τις μακαριές στην υπόλοιπη Θράκη και σύμφωνα με τον Κακουλέ που έγραφε ότι: τα μακαρόνια ήσαν τροπάρια μακαριστικά, αναπαύσιμοι μακαρισμοί κατά την κηδείαν ή τα περίδειπνα εν οις συνήθως ζυμαρικά προσεφέροντο. Το βράδυ της Τυρινής στη Σαμοθράκη, έκλειναν το δείπνο με ένα βραστό αυγό. Το αυγό, το τελευταίο πριν τη μεγάλη Σαρακοστή και το πρώτο πασχαλινό φαγητό, το κόκκινο αυγό (σύμβολο αναγέννησης). Κατά τον Ησύχιο « μακαρία, βρώμα εκ ζωμού και αλφίτων». Στη Σαμοθράκη επίσης, στα Ψυχοσάββατα και στα μνημόσυνα μοίραζαν «φαγί». Κρέας γίδας και κολυβόζωμο (χυλωμένη σούπα που προέκυπτε μετά το βρασμό του σταριού) και καλούσαν έτσι τους συγγενείς στα μνημόσυνα. Σήμερα τηρείται από τις μεγάλες γυναίκες στον οικισμό της Καμαριώτισας. Μέχρι το πρόσφατο παρελθον έκαναν και «μοιάσματα», μοιράσματα δηλαδή. Πήγαιναν στην εκκλησία μια πιατέλα με κομμάτια κρέας και ψωμί που ευλογούσε ο παππάς και μετά το τέλος της λειτουργίας το μοίραζαν στο εκκλησίασμα, τιμή, στη μνήμη των κεκοιμημένων.
Στους αγροτικούς οικισμούς και αστικά κέντρα, από το απόγευμα της Παρασκευής οι γυναίκες πηγαίνουν στην εκκλησία με τα ιδιαιτέρως στολισμένα πανέρια που εμπεριέχουν το διακοσμημένο κόλλυβο, μικρούς άρτους, γλυκίσματα και το χαρτί με τα ονόματα των κεκοιμημένων. Τελείται εσπερινός και διαβάζονται τα ονόματα των κεκοιμημένων. Με το πέρας του εσπερινού επισκέπτονται τους συγγενικούς τους τάφους και προσφέρουν άρτους και γλυκίσματα σε όλους όσους συναντούν στα νεκροταφεία. Σε πολλούς οικισμούς η προσκομηδή των άρτων στην εκκλησία γίνεται το Σάββατο. Μετά την λειτουργία πηγαίνουν και στα μνήματα.

Τύπος: Κινητή

Εποχή: Χειμώνας

Μήνας: Φεβρουάριος

Ημερομηνία: Σάββατο πριν τη Κυριακή της Κρεατινής

Τόπος: Φυλακτό- Καβησός Ν.Έβρου

Φορέας: